Dấu ấn đỏ rực giữa miền sông nước
Nằm bên bờ sông Cổ Chiên, thuộc huyện Mang Thít (tỉnh Vĩnh Long), làng gạch Mang Thít từ lâu đã được mệnh danh là “vương quốc gạch ngói” của miền Tây. Từ xa, cả vùng như rực lên trong sắc đỏ nâu của hàng nghìn lò gạch, những ống khói cao vút vươn lên giữa đồng nước mênh mang – một khung cảnh vừa thô mộc, vừa nên thơ đến lạ.
Hơn một thế kỷ qua, nghề làm gạch nơi đây không chỉ mang lại sinh kế cho người dân mà còn tạo nên một di sản văn hóa – kiến trúc độc đáo, góp phần làm nên bản sắc vùng đất Vĩnh Long.
Hơi thở của lửa và đất
Gạch Mang Thít được làm từ đất sét lấy ngay trong vùng. Qua đôi bàn tay tài hoa, người thợ nắn từng viên gạch, phơi khô dưới nắng rồi xếp vào những lò nung hình vòm đặc trưng. Khi lửa đỏ bừng trong đêm, cả ngôi làng như rực sáng — ánh lửa phản chiếu xuống mặt nước tạo nên bức tranh vừa lao động, vừa thi vị.
Người dân nơi đây vẫn giữ phương pháp nung truyền thống, đốt bằng trấu suốt hàng chục ngày đêm để ra được màu gạch đỏ tươi, bền và chắc. Mỗi viên gạch là kết tinh của đất – nước – lửa – và bàn tay người thợ, mang trong mình linh hồn của vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Khi di sản hóa thân thành nghệ thuật
Ngày nay, dù nhiều lò gạch đã ngừng hoạt động vì sự thay đổi công nghệ và nhu cầu thị trường, làng gạch Mang Thít lại đang hồi sinh theo cách khác – trở thành điểm đến du lịch văn hóa độc đáo. Những lò gạch cũ được cải tạo thành không gian triển lãm, quán cà phê, homestay hay studio nghệ thuật.
Khách đến đây có thể dạo thuyền trên sông Cổ Chiên, ngắm hàng trăm ống khói trầm mặc soi bóng xuống nước, hoặc đi bộ giữa “thành phố gạch” – nơi mà mỗi lò, mỗi bức tường đều kể câu chuyện của một thời rực lửa. Một số nghệ sĩ còn chọn nơi đây làm nguồn cảm hứng sáng tác nhiếp ảnh, hội họa và kiến trúc.
Hành trình giữ lửa nghề truyền thống
Không chỉ là điểm đến du lịch, Mang Thít còn là nơi các nghệ nhân và chính quyền địa phương đang nỗ lực bảo tồn nghề gạch truyền thống. Nhiều dự án hướng đến “bảo tồn làng nghề trong phát triển bền vững”, kết hợp sản xuất thân thiện với môi trường, và xây dựng thương hiệu “Gạch Mang Thít” như một biểu tượng văn hóa.
Đến đây, du khách không chỉ ngắm cảnh, chụp hình, mà còn được trực tiếp trải nghiệm các công đoạn làm gạch – từ nhào đất, tạo khuôn đến xếp lò, nhóm lửa. Đó là cách tuyệt vời để hiểu sâu hơn về sức lao động và tinh thần của người dân miền Tây.
Đi để thấy vẻ đẹp bình dị của miền đất đỏ
Làng gạch Mang Thít không ồn ào, không lung linh như những điểm du lịch nổi tiếng khác, nhưng lại có một sức hút rất riêng – sức hút của ký ức, của thời gian và của con người lao động. Đó là nơi để tìm lại vẻ đẹp nguyên sơ, để hiểu rằng trong từng viên gạch, từng ống khói vẫn còn cháy mãi ngọn lửa nghề của bao thế hệ.
